خطر زوال عقل به دو شکل، سلامت عقلی را مورد تهدید قرار می‌دهد: غیرقابل اصلاح و قابل اصلاح. عوامل خطر غیر قابل اصلاح عواملی هستند که نمی‌توان آنها را تغییر داد یا رفع کرد؛ مانند افزایش سن، سابقه خانوادگی و ژنتیک. عوامل خطر قابل اصلاح عواملی هستند که بیشتر با سبک زندگی افراد ارتباط دارند و با رعایت نکات ساده‌ای می‌توان آنها را کنترل و رفع کرد. در ادامه به ۱۰ مورد از این نکات اشاره شده است:
- فشار خون خود را کنترل کنید
به توصیه متخصصان مغز و اعصاب، کنترل فشار خون به کاهش خطر ابتلا به اختلالات شناختی، زوال عقل، حمله قلبی و سکته مغزی کمک می‌کند. سعی کنید فشار خون خود را در محدوده نرمال حفظ کنید و اگر دچار فشارخون بالا هستید، میزان مصرف مواد غذایی حاوی سدیم مانند نمک، فست‌فودها، غذاهای کنسروی و تنقلاتی مانند پفک و چیپس را کاهش دهید.
- در معرض هوای آلوده قرار نگیرید
قرار گرفتن در معرض هوای آلوده خارجی به عنوان یک عامل خطرساز محیطی شناخته می‌شود که باعث پیری مغز می‌گردد. مطالعات نشان می‌دهد که خطر ابتلا به زوال عقل و بیماری آلزایمر با قرار گرفتن در معرض هوای آلوده افزایش می‌یابد.
- مراقب شنوایی خود باشید
مطالعات اخیر نشان می‌دهد افراد مسنی که به تازگی دچار کم‌شنوایی شده باشند، در صورت استفاده از سمعک، حداقل تا سه سال آینده، کمتر دچار زوال عقل می‌شوند.
همچنین توصیه می‌شود در اماکن پر سر و صدا، از یک محافظ گوش استفاده کنید تا خطری شنوایی شما را تهدید نکند.
- جلوگیری از آسیب به سر
آسیب به سر می‌تواند عملکرد طبیعی مغز را مختل کند. لازم است هنگام دوچرخه‌سواری یا موتورسواری حتماً از کلاه ایمنی استفاده کنید. همچنین بستن کمربند ایمنی در خودرو را فراموش نکنید.
اگر فکر می‌کنید ضربه‌ای به سرتان وارد شده و در ناحیه جمجمه درد دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
- از استعمال بیش از حد دخانیات و مصرف الکل بپرهیزید
به منظور تضمین سلامت عقلی، سعی کنید سیگار را ترک و مصرف الکل را محدود کنید. طبق تحقیقات، سوء مصرف الکل با آسیب به مغز و افزایش خطر زوال عقل مرتبط است.
- ذهنتان را مشغول کنید
کاری را انجام دهید که از آن لذت می‌برید؛ شرکت در کلاس‌های مهارتی یا به چالش کشیدن ذهن با حل معما، پازل و بازی‌های فکری از زوال عقل پیشگیری می‌کند.
- اجتماعی باشید
برقراری و حفظ روابط اجتماعی، تمایل به فعالیت‌های اجتماعی و کارهایی از این قبیل که برای شما معنادار هستند، ذهن را پویا و فعال نگاه می‌دارند. سعی کنید در انجام امور داوطلب باشید و در گروه‌های اجتماعی شرکت داشته باشید.
- تغذیه سالم و ورزش را فراموش نکنید
پزشکان توصیه می‌کنند که برای حفظ سلامت قلب، یک رژیم غذایی سالم و یک برنامه منظم ورزشی داشته باشید؛ زیرا رعایت به این توصیه به تعادل وزن، کنترل فشار خون و کلسترول بالا و پیشگیری از ابتلا به دیابت کمک می‌کند؛ مجموعه این موارد هم از خطر زوال عقل جلوگیری می‌کنند.
۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط تا شدید در طول هفته داشته باشید و میوه‌ها، سبزیجات و چربی‌های سالم را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- خوب بخوابید
خواب باکیفیت به مغز این فرصت را می‌دهد که خاطرات خود را حفظ کند و توانایی یادگیری مهارت‌های جدید را به دست آورد.
- مراقب سلامت روان خود باشید
فعالیت بدنی در کاهش استرس نقش دارد و فعالیت اجتماعی نیز به پیشگیری از افسردگی کمک می‌کند. استرس و انزوا به نوبه خود در زوال عقل و حافظه مؤثرند، سعی کنید خود را دور از این دو حالت نگاه دارید.
