حمله روسیه به اوکراین قطعاً بر مناسبات این کشور با اروپا و آمریکا تأثیر خواهد گذاشت، در این میان برخی کارشناسان حوزه سیاست خارجی معتقدند «شاید این اتفاق بر روند مذاکرات برجامی نیز اثر منفی بگذارد».
حشمت الله فلاحت پیشه درباره تأثیر حمله روسیه به اوکراین بر مذاکرات برجامی گفت: پیش از این نیز معتقد بودم که روس ها اجازه نخواهند داد که برجام پیش از حمله به اوکراین احیا شود چون آنها همه مسائل بین المللی از جمله برجام را در راستای اولویت اول سیاست خارجی شان یعنی اوکراین پیش بردند.
وی افزود: هرچند آقای اولیانوف توئیت های خوش بینانه می زد، باید ایرانی ها بیشتر نگران می شدند اما متأسفانه نوعی ساده لوحی در سیاست خارجی ایران حاکم شد، به طوری که عملا به گونه ای زمام مذاکرات در دست روسیه قرار گرفت. اولیانوف که بیش از همه خودش را برای توافق مشتاق نشان می داد، در مقام عمل سعی می کرد «مواضع ایران و آمریکا را از هم دور کند» چون ایران امکان مذاکره مستقیم با آمریکا نداشت و واسطه اصلی ما با آمریکا همین روس ها بودند.
بیشتر بخوانید:
این استاد دانشگاه اظهار کرد: سیاست جدید روس ها این است که از همه برگ هایی که در اختیار دارند برای دور تازه ای از چانه زنی جنگ سرد با کشورهای غربی استفاده کنند. هر چند ایرانی ها معروف به تصمیم گیری های پرهزینه هستند، در این وضعیت ایران باید مراقب باشد تا روسیه برجام را به عنوان یک برگ برنده خودش در مناسبات خارجی استفاده نکند.
وی ادامه داد: ایران باید با استقلال بیشتری مذاکرات را پیش ببرد. اگر این اتفاق بیفتد می توان حتی تهدیدهای هسته ای کنونی را تبدیل به یک فرصت کرد. اقدامی که روسیه انجام داد عملا اوکراین را به مسئله اصلی دنیا به ویژه اروپا و آمریکا تبدیل کرد. البته روس ها خیلی تلاش کردند اوکراین به مسئله اصلی دنیا تبدیل نشود اما با این حمله ای که به اوکراین شد حالا اوکراین مسئله اصلی دنیا است.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی یادآور شد: امروز حتی آمریکایی ها نیز حاضرند مسائل دیگر مثل موضوع برجام به سرانجام برسد تا در شرایط بهتری جنگ سرد جدید با روسیه را دنبال کنند.
وی افزود: اگر برجام قبل از حمله به اوکراین احیا می شد، الان ایران به کانون جدید عرضه انرژی تبدیل می شد. الان که دنیا با کاهش عرضه انرژی مواجه است و حتی آمریکایی ها مجبور شدند ذخایر انرژی خودشان را تا حدی مورد استفاده قرار دهند، ایران می توانست سریع جایگاه خودش را در بازار فروش نفت احیا و حتی سرمایه گذاری های جدی خارجی را برای تولید گاز مایع و انتقال آن به اروپا جذف کند، متأسفانه این اتفاق نیفتاد.
فلاحت پیشه بیان کرد: به رغم تمام تحریم هایی که علیه روسیه صورت گرفت، اما تنها موضوعی که درباره آن بحث نشد، تحریم نفت و گاز روسیه بود چون روسیه توانست دست برتر خودش را در بازارهای انرژی حفظ کند. در شرایط کنونی هر چه ایران مذاکرات را به صورت جدی تر و به صورت یک متن مذاکراتی بدون واسطه با طرف آمریکایی پیش ببرد، امکان اینکه این تهدیدها تبدیل به فرصت تازه شود وجود دارد وگرنه تعلل در امضای برجام و کشیده شدن آن به مرحله بعد از اقدام نظامی اوکراین، دست پایین تر را به ایران می دهد.
وی افزود: در وضعیتی که عرصه عرصه نظامی است امکان توافقات دیپلماتیک در حوزه های دیگر مثل برجام وجود دارد ولی وقتی روسیه نیز به اهداف نظامی خودش در اوکراین برسد و وارد چانه زنی های دیپلماتیک با غرب شود، آن موقع ایران و برجام به عنوان یک کارت در اختیار روس ها قرار خواهند گرفت.
۲۱۲۱۹
