محمد عطریانفر، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی در مورد جنگ روسیه علیه اوکراین گفت: «اتفاقی که در منطقه شمال ایران رخ داده است، خطای تاریخی هم روس‌ها و هم کشورهای غربی به ویژه آمریکاست. در مورد خطای غرب بر این نکته باید تاکید کنیم که بعد از فروپاشی شوروی، کشورهای ۱۵ گانه اتحاد جماهیر شوروی در مناسبات امنیتی با هم توافقات کلیدی امضا کردند. در واقع این کشورها در مناسبات معیشیتی روزانه آزاد شدند تا بر اساس مناسبات فرهنگی و اجتماعی‌شان تصمیم بگیرند و مستقل عمل کنند اما آنها در یک نظام امنیتی منطقه‌ای هم نظر بودند و توافق داشتند. به خصوص که کشورهای ۱۵ گانه اتحاد جماهیر شوروی سابق از یک ظرفیت برابر برخوردار نبودند و قدرت، اعتبار و توانمندی روس‌ها، قزاق‌ها و اوکراینی‌ها از همه بیشتر بود.»
این تحلیلگر سیاسی ادامه داد: «طبعا این وضعیت در معادلات امنیتی منطقه‌ای سامان بخش بوده‌است. اما برخی از کشورهای کوچک مثل لتونی و لیتوانی بنا به شرایط خودشان در دو و نیم دهه قبل به مناسبات غربی لبیک گفتند. این‌ها وضعیت‌شان را با مرزبندی بیشتری با روس‌ها تعیین کردند. در این شرایط روس‌ها موضع خاصی نداشتند چون در شرایط خویشتن‌داری بود. الان وضعیت به گونه‌ای است که اوکراین با لتونی و لیتوانی قابل مقایسه نیست. ضمن این که شرایط فعلی با اقتدار دو دهه اخیر برای پوتین و تمایل او به احیای اقتدار اتحاد جماهیر شوروی شرایط را تغییر داده است.»
بیشتر بخوانید:
او افزود: «نزدیک شدن اوکراین به پیمان امنیتی آتلانتیک شمالی طبعا از سوی روسیه قابل پذیرش نبوده و قطعا جز خطاهای دولت‌های غربی و مشخصا آمریکا است. اما اگر بخواهیم در مورد خطای روس‌ها صحبت کنیم باید بگویم که با توجه به مشکلات اقتصادی و ناتوانی‌های روس‌ها در این حوزه، جنگ برای آنها مسائل جدی ایجاد خواهد کرد. اگرچه مشابه آنچه در ایران رخ داد برای روس‌ها اتفاق نمی‌افتد اما تحریم‌ها می‌تواند به شدت مشکل‌ساز شود. روس‌ها هم تعجیل کردند.
آنها می‌توانستند هدف دور کردن ناتو از منطقه را بدون حمله به اوکراین محقق کنند و از طریق گفت‌وگوهای سیاسی با ابرقدرت‌ها منافع خود را تامین کنند. از این حیث جنگ روسیه و اوکراین خطای دو جانبه است. همچنین به دلیل قرابت و نزدیکی سیاسی، جغرافیایی و فرهنگی روسیه با اوکراین، حضور شهروندان روس تبار در اوکراین و همچنین ظرفیت‌های انتقال خط لوله گاز به اروپا از طریق اوکراین که مطرح است در کوتاه مدت شرایطی به وجود می‌آید که همه چیز به نفع روس‌ها تمام می‌شود. یا دولت فعلی در برابر مطالبات روس‌ها تمکین می‌کند یا دولت تغییر کرده و دولتی بر سر کار می‌آید که مورد پذیرش روس‌ها باشد. در دراز مدت تبعا روسیه دچار چالش می‌شود چون آمریکایی‌ها و غربی‌ها از این مسائل به سادگی عبور نمی‌کنند و در دراز مدت روس‌ها دچار یک تغییر سیاسی می‌شوند.»
عطریانفر همچنین در مورد تاثیر این جنگ بر برجام توضیح داد: «در ظاهر به نظر می‌رسد کسانی که مخالف برجام بودند و بیشتر روی تقویت قدرت هسته‌ای ایران تاکید داشتند، امروز مدام اعلام می‌کنند که اوکراین توان هسته‌ای خود را از دست داد و الان آسیب دید. این گفت‌وگو شاید به نظر برسد که به نفع مخالفان برجام است اما مساله برجام و مباحث هسته‌ای ایران ممکن است از معادلات قدرت بین روس‌ها و آمریکایی‌ها تاثیر بپذیرد اما جز سیاست‌های کلان جمهوری اسلامی و تحت ارشادات و مدیریت عالی شخص رهبری صورت می‌گیرد و ایشان در مورد مسائل استراتژیک هوشمندانه عمل می‌کنند. اراده رهبری بر این قرار دارد که موضوع هسته‌ای ایران به نتیجه منطقی برسد و از تجارب گذشته درست استفاده شود، اتفاقات رخ داده تاثیر خاصی در سرنوشت برجام داشته‌باشد و ایران مسیری که رهبری برای برجام تعیین کردند، تغییر دهد.»
21217
