بر اساس شاخص اتحادیه بین المللی تامین اجتماعی، صندوق های بیمه ای و بازنشستگی ای که ضریب پشتیبانی آنها زیر عدد ۵ باشند در سرازیری ورشکستگی افتاده و در آینده ای نزدیک ناگزیر به اتخاذ سیاست های انقباضی شدیدخواهند شد.
یکی از کاربران که خود را کارشناس سازمان تامین اجتماعی معرفی کرد در یادداشتی برای عصر خبر نوشت:
بحران صندوق های بازنشستگی یکی از مهمترین دغدغه هایی است که در صورت رسیدگی نکردن به آن می تواند کشور را دچار مشکلات بزرگ کند.
تامین اجتماعی به عنوان بزرگترین و منحصربه فردترین سازمان بیمه گر اجتماعی کشور در حال حاضر بیش از ۴۵ میلیون نفر از جمعیت کشور را تحت پوشش خدمات متنوع بیمه ای و درمانی خود دارد . هم اکنون حیات ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر ازبازنشستگان و مستمری بگیران کشور ارتباط مستقیمی با پرداخت ماهیانه مستمری توسط این سازمان دارد.
پرداخت مستمر مستمری ها و ارائه بدون وقفه خدمات بیمه ای ودرمانی پاشنه آشیل یا چشم اسفندیار مسئولان دولت است و درصورت کوچکترین وقفه ای در ارائه این خدمات با افزایش یکباره نارضایتی ها زمیته بحران حادث خواهد شد. در حقیقت تامین اجتماعی می تواند در آینده ای نزدیک و در صورت بی توجهی مسئولان به آن، مهمترین مشکل لاینحل کشور را به وقت ایران خلق کند.
نگاهی به وضعیت منابع و مصارف این سازمان در 2 سال اخیر نشان از آن دارد که این سازمان بدلیل نبود مدیریت منابع درآمدی خود درگذشته، اکنون گرفتار افول بیشتر از گذشته درآمدی و پیشی گرفتن مصارف از منابع شده است.
در حالی که نهاد دولت در اساسنامه این سازمان ضامن بقای آن بیان شده است اما این نهاد به دلیل عدم پرداخت سهم تعهدی خود اکنون با حدود ۶۰۰ هزار میلیارد تومان، بزرگترین مدیون و بدهکار حال حاضر این سازمان است.
بررسی و واکاوی آمار و ارقام تعداد ورودی ها و خروجی های صندوق تامین اجتماعی نشان از آن دارد که نسبت تعداد بیمه شدگان به مستمری بگیران این سازمان در حال حاضر به عدد ۴ بیمه شده در مقابل یک مستمربگیر رسیده است.
بر اساس شاخص اتحادیه بین المللی تامین اجتماعی، صندوق های بیمه ای و بازنشستگی ای که ضریب پشتیبانی آنها زیر عدد ۵ باشند در سرازیری ورشکستگی افتاده و در آینده ای نزدیک ناگزیر به اتخاذ سیاست های انقباضی شدید و یا فروپاشی هویتی خواهند شد.
بررسی منایع درآمدی سازمان نشان می دهد این سازمان به دلیل کسری بودجه ناگزیر به دریافت تسهیلات بانکی با بهره بالا و فروش مستقیم برخی از دارایی هایش شده است. با تمام این تمهیدات سازمان تامین احتماعی تا پایان سال۱۴۰۱ بیش از ۱۰۰ هزار میلیاردتومان کسری بودجه داشته و پیش بینی می شود درسال ۱۴۰۲ این سازمان با رقم ۱۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه مواجه شود.
عدم توجه جدی دولت به تحقق تمهیدات اتخاذ شده در بودجه سالیانه کل کشور برای تسویه بدهی های تعهدی تامین اجتماعی اینک به معضل جدی مسئولان و متولیان اجرایی این سازمان تبدیل شده است.
فشار مضاعف کسری بودجه و عدم تامین منایع لازم برای عملیاتی نمودن برنامه ها و سیاستگذاری های این سازمان در عمل باعث و عامل ایجاد مشکلات عدیده و بغرنجی برای این سازمان شده است.
این محدودیت ها در سال ۱۴۰۱ در عمل نه تنها گریبان مخاطبان این سازمان را با عدم تحقق برخی وعده ها گرفته است بلکه در زمین عمل باعث مشکلات زیادی در پرداخت های جاری کارکنان این سازمان نیز شده است.
آیا این موضوع در حال حاضر باعث کاهش انگیزه کارکنان واحدهای اجرایی و کاهش وصولی های حق بیمه نشده است؟.
در صورت ادامه این روند بدون تردید در سال های آینده سازمان تامین اجتماعی یکی از مهمترین نهادهایی خواهد بود که می تواند باعث نارضایتی شهروندان در کشور شود.
در حالی که فشار اقتصادی این روزها امان معیشت قشر بازنشسته، کارمند وکارگران را بریده است و باعث تجمع اقشاری از مستمری بگیران در مقابل برخی سازمان ها شده است در صورت ایجاد وقفه و اختلال در پرداخت مستمری ها یا خدمات تامین اجتماعی باید منتظر عواقب آن نیز بود.
برای برون رفت از این مشکلات متولیان سازمان تامین اجتماعی باید مدیریت مصارف و افزایش بهره وری سرمایه گذاری ها را در اولویت برنامه های خود قرار داده و با اتخاذ تدابیر جدی نسبت به تغییر ساختار کلان سازمان ، اجرای دقیق شایسته گزینی و شایسته سالاری در انتصابات و تلاش برای حکمرانی مطلوب تامین اجتماعی از طریق تحقق تامین اجتماعی الکترونیک را در دستور کار قرار دهند.
همچنین برای مانگاری این سازمان باید هرچه سریعتر باید به موضوعاتی مانند جداسازی درمان از بدنه بیمه ای این سازمان اندیشید و برای آن راهکار یافت.
دور نمودن هر چه بیشتر مجموعه مدیریت های این سازمان از سیاست زدگی و سیاست ورزی تنها گزینه ای است که می تواند باعث نجات این سازمان شود.
