آیت‌الله مصطفی محقق داماد در مراسم روز جهانی آینده، در سخنانی با موضوع «تدبیر و تقدیر» گفت: تدبیر و تقدیر دو نهادی است که در ادبیات اسلامی در رابطه با کشورداری برای دولتمردان به مثابه دو الزام مهم عنوان شده است و جالب این است که هر دو امر محور اصلی آینده‌نگری را تشکیل می‌دهند.
آیت الله محقق داماد تدبیر را آن‌سوی زمان حال را نگریستن، تعریف کرد و ضمن بیان روایتی از امام علی (ع)، گفت: معیشت به معنای زندگانی است و آفت زندگانی سوء تدبیر است. بد برنامه‌ریزی کردن عامل ویران شدن دولت‌ها است. اولین وظیفه دولت برنامه‌ریزی برای آینده و برنامه ریزی برای معیشت مردم است و اگر دولتی بد برنامه بریزد کشورش را ویران می کند.
رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم با اشاره به یکی از سخنان پیامبر در روزهای پایانی عمر ایشان، گفت: پیامبر فرمودند من برای امتم نگران فقر نیستم. اگر سوء تدبیر باشد یقینا فقر است و اگر سوء تدبیر نباشد نگران فقر نباشید.
بیشتر بخوانید:
وی با بیان این‌که، «قدرت موظف به حسن تدبیر است»، عنوان کرد: از سخنان پیامبر لزوم برنامه‌ریزی استفاده می‌شود و همچنین برنامه باید برنامه خوب باشد. اگر این دو امر رعایت نشود ملتی فقیر، بدبخت، نیازمند و دست درازکن جلو دیگران و ملتی که شب با شکم گرسنه سر بر بالین بگذارند و فرزندانشان از بیماری فقر بمیرند یا محتاج دارو باشند و … خواهیم داشت. همه این مصیبت‌ها محصول سوء تدبیر است.
محقق داماد، کلمه تقدیر را به معنی اندازه‌گیری کردن و مهندسی کردن، عنوان کرد و گفت: تقدیر در روایات ما برای ملت‌ها، دولت‌ها و قدرت‌های مدیر ملت‌ها مورد تاکید است.
دینی که در کنار جهل و همراه با کج‌اندیشی باشد، نبودش بهتر است
وی با بیان حدیثی از کتاب اصول کافی بر دین‌شناسی صحیح و دوری کردن از جهل دینی تاکید کرد و گفت: در این حدیث اولین چیزی که عنوان می‌شود این است که یا دین نداشته باشید و یا اگر دارید، عالمانه دین داشته باشید. دینی که در کنار جهل باشد و همراه کج‌اندیشی باشد، نبودش بهتر است.
رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم، با بیان این‌که علوم مختلف در سایه کج‌اندیشی دینی از بین می‌روند گفت: در میان علوم مختلفی که وجود دارد. در ایران تجربه شد که مهمترین علم این است که مردم الهیات را آگاهانه داشته باشند و دین آگاهانه را بیاموزند. این تجربه انجام شد که بهترین علوم بدون الهیات صحیح و بدون درک صحیح از دین، سرمایه‌های زیادی را به باد می دهد. اقتصاد، مهندسی، فیزیک و علوم پایه همه به نام دین و در سایه کج اندیشی دینی از بین می‌روند.
کشوری که دانش افزایش ثروت ندارد، بدبخت است
وی ادامه داد: دومین موردی که در این حدیث اشاره شد بردباری داشتن است. و سوم تقدیر معیشت است. باید دید کشور چقدر درآمد دارد و چگونه باید آن را افزایش داد. کشوری که دانش افزایش ثروت ندارد، بدبخت است. تقدیر اندازه گیری برای آینده است. این ثروت کجا باید هزینه شود؟ تقدیر معیشت اندازه گیری برای زندگی است. اندازه گیری ثروت و هزینه مورد تاکید است.
محقق داماد در پایان با اشاره به غزلی از حافظ گفت: حافظ مصلحت اندیشی و تدبیر و تامل را لازم می داند. مصلحت اندیشی یعنی منافع ملی. ما باید به مصلحت ملی اندیشیدن را به توده جامعه آموزش دهیم. باید برای این آموزش بسیج شد. در مملکت داری، اولین وظیفه مملکت دار مصالح ملی است. مصالح ملی مشخص می کند که با کجا تماس برقرار شود و به چه کسی تبریک گفته شود. مصالح ملی در راس امور برای آینده نگری است.
21219
